Τετάρτη 30 Μαΐου 2012

Η υποβάθμιση της Ελλάδας σε Failed State



Στις 25/5 το Bloomberg δημοσίευσε τις δηλώσεις του Γιούνγκερ Φίτσεν, συνδιευθύνοντος συμβούλου της Deutsche Bank AG, ο οποίος μόλις είχε επισκεφθεί την Ελλάδα για συναντήσεις με ντόπιους παράγοντες των τραπεζών, της βιομηχανίας και της ναυτιλίας. «Η Ελλάδα είναι ένα 'αποτυχημένο κράτος' (failed state) και ο πληθυσμός και η επιχειρηματική κοινότητα δεν βλέπει καμιά πορεία εξόδου από την κρίση,» δήλωσε ο Γερμανός τραπεζίτης. «Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα, αισθάνομαι, όπου μπορούμε να πούμε ότι 'αυτό είναι ένα αποτυχημένο κράτος', είναι ένα διεφθαρμένο κράτος, διεφθαρμένο όσον αφορά την πολιτική ηγεσία που προφανώς κι άλλος κόσμος ήταν πρόθυμος να στηρίξει κάτι τέτοιο».

Την έκφραση failed state δεν πρέπει να την πάρει κανείς ελαφρά. Τι σημαίνει «αποτυχημένο», ή διαλυμένο κράτος (failed state); Πρόκειται για έναν όρο που επινοήθηκε στην δεκαετία του ’90 από ένα δήθεν ανεξάρτητο ίδρυμα το Ταμείο για την Ειρήνη (Fund for Reace), το οποίο αποτελεί μια από τις βιτρίνες της επίσημης πολιτικής των ΗΠΑ. Σύμφωνα με αυτόν τον όρο ένα κράτος χαρακτηρίζεται αποτυχημένο ή διαλυμένο, όταν η κεντρική του κυβέρνηση χάνει τον έλεγχο της χώρας και δεν μπορεί να ασκήσει πια την εξουσία της. Κάθε χρόνο αυτό το ίδρυμα δημοσιοποιεί κατάλογο Failed State με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Φορντ και του Αμερικανικού Κογκρέσου. Τόσο το υπουργείο εξωτερικών των ΗΠΑ, όσο και το Πεντάγωνο θεωρεί αυτά τα «αποτυχημένα κράτη» ως πρώτης προτεραιότητας απειλή για την εθνική ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας.
Η λογική είναι απλή. Η παγκόσμια τάξη και ασφάλεια κινδυνεύει από τα «αποτυχημένα κράτη» και επομένως οι θεματοφύλακες της παγκόσμιας έννομης τάξης πρέπει να παρέμβουν, ακόμη και με στρατιωτικοπολιτικά μέσα, προκειμένου να διαφυλάξουν τα «ανθρώπινα δικαιώματα» στην χώρα. Σήμερα σχεδόν σε όλες τις χώρες που επίσημα έχουν χαρακτηριστεί failed states, υπάρχει και εξελίσσεται στρατιωτικοπολιτική επέμβαση είτε μονομερής του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, είτε υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Παρά το γεγονός ότι ο όρος «αποτυχημένο κράτος» εγκαινιάστηκε στην δεκαετία του ’90, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε περισσότερο από τον παλιό διαχωρισμό του 19ου αιώνα σε «πολιτισμένα» και «απολίτιστα» κράτη, ή χώρες. Σύμφωνα με τους κανόνες που είχαν επιβάλει οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης τον 19ο αιώνα, κανένα κράτος ή χώρα δεν μπορούσε να αναγνωριστεί ως ισότιμο στις διεθνείς σχέσεις, αν δεν χαρακτηριζόταν «πολιτισμένο». Τι σήμαινε και πώς καθοριζόταν ο χαρακτηρισμός «πολιτισμένο»; Ένας από τους πιο ένθερμους απολογητές αυτής της λογικής, τον Γκέοργκ Σβαρτζενμπέργκερ, έγραφε χαρακτηριστικά: «Η δοκιμή εάν το κράτος ήταν πολιτισμένο και, ως εκ τούτου, είχε το δικαίωμα στην πλήρη αναγνώρισή του ως διεθνής προσωπικότητα ήταν, κατά κανόνα, το αν η κυβέρνησή του ήταν αρκετά σταθερή για να αναλάβει δεσμεύσεις βάσει του διεθνούς δικαίου και αν ήταν ικανή και πρόθυμη να προστατεύσει επαρκώς τη ζωή, την ελευθερία και την ιδιοκτησία των αλλοδαπών.» (Georg Schwarzenberger, ‘The Standard of Civilisation in International Law’ στο Current Legal Problems, George W Keeton and Georg Schwarzenberger (eds.), Stevens & Sons Ltd., London, 1955, σ. 220.)
Αν λοιπόν δεν μπορούσε η κυβέρνηση αυτού του κράτους να προστατεύσει τους αετονύχιδες της διεθνούς αγοράς από το να λεηλατήσουν με την ησυχία τους την χώρα, δεν χαρακτηριζόταν «πολιτισμένο» και επομένως δεν αναγνωριζόταν ως ισότιμη διεθνής προσωπικότητα. Κι επομένως άνοιγε ο δρόμος για επεμβάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων, οι οποίες είχαν αυτοδιοριστεί και ως εγγυητές της διεθνούς έννομης τάξης. Η Ελλάδα του 19ου αιώνα υπήρξε πολλές φορές ένα από τα θύματα αυτής της λογικής.
Στη βάση αυτής της λογικής και πρακτικής του 19ου αιώνα στηρίχθηκε η άνοδος του ιμπεριαλισμού και της αποικιοκρατίας. Οι απολογητές του εμφάνισαν την εξόρμηση των ισχυρών για σφαίρες επιρροής, αγορές και αποικίες παγκόσμια, ως ιερή αποστολή εκπολιτισμού των «απολίτιστων» χωρών του πλανήτη.
Οι ομοϊδεάτες και παλιοί απόγονοι των αποικιοκρατών δεν μπορούν να μιλήσουν για «απολίτιστα» κράτη. Δεν είναι πολιτικά ορθόν! Κι έτσι μιλάνε για Failed States, αποτυχημένα, διαλυμένα και διεφθαρμένα κράτη. Με την ίδια ακριβώς λογική και τις ίδιες βλέψεις που είχαν οι εμπνευστές της αρχής του «πολιτισμένου κράτους» πίσω στον 19ο αιώνα.
Αυτό που νοιάζει και κόφτει τον κ. Φίτσεν είναι αυτό που εξηγεί: «Ρώτησα τους συνομιλητές μου [στην Ελλάδα], ‘που είναι τα πρόσωπα που εσείς θα εμπιστευόσασταν για να οδηγήσουν την χώρα σε μια νέα εποχή όπου θα είσαστε σίγουροι ότι θα αποτελεί ένα πολύτιμο μέλος της ευρωζώνης;’. Δυστυχώς, ο αριθμός των ονομάτων ήταν τόσο πολύ περιορισμένος, ώστε δεν θα βρίσκατε ούτε καν μια χούφτα ονομάτων τα οποία θα μπορούσαν σήμερα να συγκεντρώνουν την εμπιστοσύνη ως υποψήφιοι πολιτικοί ηγέτες.» Το πρόβλημα του κ. Φίτσεν και των ομογάλακτών του εντός χώρας είναι ότι δεν υπάρχουν πια εναλλακτικές λύσεις πολιτικού προσωπικού που θα μπορούσαν να ηγηθούν της κατάστασης, έτσι ώστε να εξασφαλιστούν τα συμφέροντα της ολιγαρχίας, ντόπιας και ξένης.
Γι’ αυτό η Ελλάδα είναι διαλυμένο κράτος. Γιατί πολύ απλά η κοινωνία και ο λαός της έχει απαξιώσει τόσο πολύ το πολιτικό προσωπικό του καθεστώτος υποτέλειας στην ευρωζώνη και την ΕΕ, ώστε αυτή την στιγμή να μην διαθέτουν εφεδρείες στην προσπάθειά τους να ανακτήσουν τα ηνία της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο ότι την επομένη έγιναν οι δηλώσεις Λαγκάρντ που συνέκρινε την Ελλάδα με τον Νίγηρα.
Η ανησυχία τους είναι κατανοητή γιατί αυτό που ετοιμάζεται για μετά τις εκλογές ως «πακέτο ανάπτυξης» είναι σίγουρο ότι θα οδηγήσει την Ελλάδα στην κατάσταση του Νίγηρα. Σύμφωνα με το περιοδικό Der Spiegel, 25/5/2012, «η γερμανική κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ειδικών οικονομικών ζωνών στα κλονισμένα από την κρίση κράτη της ευρωζώνης. Έτσι, με φορολογικές ελαφρύνσεις και λιγότερο αυστηρές ρυθμίσεις, θα μπορούσαν τα κράτη να προσελκύσουν επενδυτές. Η πρόταση αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου έξι σημείων, το οποίο η γερμανική κυβέρνηση προτίθεται να καταθέσει προς συζήτηση για την προώθηση της ανάπτυξης στην Ευρώπη. Επιπλέον, σύμφωνα με το σχέδιο, οι χώρες που διέρχονται κρίση θα πρέπει να δημιουργήσουν ιδρύματα τύπου Treuhand κατά το γερμανικό πρότυπο ή ταμεία ιδιωτικοποιήσεων, προκειμένου να πωλήσουν τις πολυάριθμες δημόσιες επιχειρήσεις τους».
Πώς θα εξασφαλίσουν ότι το σχέδιο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί; Στην Αφρική της κ. Λαφκάρντ αυτό εξασφαλίστηκε με το να πυροδοτήσουν εμφυλίους ανάμεσα σε φυλάρχους και ανοιχτές στρατιωτικές επεμβάσεις της «πολιτισμένης» Δύσης. Στην Ελλάδα τι θα χρειαστεί για να πειθαναγκαστεί ο λαός της να ζήσει ως μετανάστης στον τόπο του που θα έχει πουληθεί σε «επενδυτές»; Μήπως με ανοιχτή στρατιωτικοπολιτική επέμβαση της ΕΕ; Άλλωστε η Ελλάδα είναι failed state και ο λαός της υποτίθεται ότι θέλει εναγωνίως να μείνει στην ευρωζώνη!

Κυριακή 27 Μαΐου 2012

Μπρορεί να εφαρμοστεί ένα αριστερό κυβερνητικό πρόγραμμα μέσα στην ΕΕ;



  
Η Ελλάδα είναι ενταγμένη εδώ και τριάντα χρόνια στο θεσμικό οικοδόμημα της ΕΟΚ (1981) και μετέπειτα ΕΕ, είκοσι χρόνια στην ενιαία αγορά (1992) και δέκα χρόνια στον ενιαίο νόμισμα (2001).  Για κανένα από αυτά τα στάδια ‘ευρωπαϊκής ενσωματώσης’ δεν έγινε, όχι απλά δημοψήφισμα, αλλά ούτε καν ένας αξιοπρεπής δημόσιος διάλογος σχετικά με τις πολύ πρακτικές συνέπειες τους. 




Γιώργος Βασσάλος – ερευνητής στο Παρατηρητήριο της Ευρώπης των Πολυεθνικών (CEO) 



 Μια καθυστερημένη συζήτηση με το πιστόλι στον κρόταφο

Η σχέση της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα το πιο πρακτικό και συμβολικό ‘επίτευγμά’ της, το ενιαίο νόμισμα, μπαίνει στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης μόλις σήμερα, αφού η χώρα βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα της έκφρασης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης στη δεύτερη ισχυρότερη νομισματική ζώνη του πλανήτη, και αφού με τις εντολές της Ευρωπαϊκής Ένωσης συντελέστηκε μέσα σε δύο χρόνια η σημαντικότερη κοινωνικοικονομική οπισθοδρόμηση στη χώρα μας από το Β’ΠΠ, και από τις βιαιότερες στην Ευρώπη. Με λίγα λόγια δηλαδή, χρειάστηκε να μας πέσει ο ουρανός στο κεφάλι, για να ενδιαφερθούμε λίγο για το τι πραγματικά είναι αυτός ο οργανισμός.

Αν και η σημαντικότητα του ζητήματος έχει συνειδητοποιηθεί πολύ περισσότερο από τα προηγούμενα χρόνια, η συζήτηση κυριαρχείται και πάλι από απειλές, αφορισμούς και ιδεοληψίες, και με ελάχιστη πρόνοια για ουσιαστική ενημέρωση και κατανόηση της λειτουργίας και της φύσης της ΕΕ, αλλά και των τωρινών διεργασιών εντός της.

Τα μνημονιακά κόμματα ανάγουν την παραμονή στο Ευρώ και την ΕΕ ως τον απόλυτο στόχο λέγοντας ότι έξοδος ίσον χάος και καταστροφή. Στην ουσία πρόκειται για την τελευταία σανίδα σωτηρίας για τη συνέχιση της αντεργατικής πολιτικής τους, για το τελευταίο ιδεολόγημα με κάποια δημόσια αποδοχή που μπορεί να λειτουργήσει υπέρ της.   Ο ενισχυμένος ΣΥΡΙΖΑ επιμένει ότι μια διαμετρικά αντίθετη πολιτική μπορεί να εφαρμοστεί εντός της ΕΕ και να γίνει έναυσμα για να αλλάξει και η ίδια η ΕΕ. Δεν διαψεύδει ωστόσο ξεκάθαρα την αιτίαση ότι έξοδος σημαίνει καταστροφή. 

Τόσο τα μνημονιακά κόμματα όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλούνται ένα υποτιθέμενο ρεύμα πολιτικής αλλαγής που υπάρχει μέσα στην ΕΕ ‘κατά της λιτότητας και υπέρ της ανάπτυξης’, που κάνει πρόσφορο το έδαφος είτε για επαναδιαπραγμάτευση των Μνημονίων είτε για να γίνει ανεκτή μια ενδεχόμενη καταγγελία τους. Τα μνημονιακά κόμματα αυτογελοιποιούνται χρησιμοποιόντας αυτό το επιχείρημα, καθώς η πιο σημαντική από τις λίγες πολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν στην Ευρώπη είναι αυτή που συνέβη στη χώρα μας, με την καταβαράθρωσή τους.  Ανάγκαζονται δηλαδή να δεχτούν εμμέσως  πλην σαφώς ότι η ήττα τους ανοίγει θετικές προοπτικές.

Η μόνη άλλη πρακτική αλλαγή που συνέβη αφορά την προεδρία της Γαλλίας, όπου ανήλθε κάποιος σίγουρα πιο προοδευτικός από το Σαρκοζί. Αυτό όμως από τη μία δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο, κι από την άλλη όσον αφορά πολιτικές όπως η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και οι ιδιωτικοποιήσεις δεν πρόκεται να αλλάξει και πολύ τα πράγματα.

Η εκτίμηση της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα ότι η πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη αλλάζει προς μια κατεύθυνση εναντίον της λιτότητας είναι εξαιρετικά επιφανειακή. Επικεντρώνεται σε κάποιες εναλλαγές στην κυβέρνηση κάποιων χωρών και δεν εξετάζει την τάση που εκφράζουν οι ριζικές μεταρρυθμίσεις που λαμαβάνουν χώρα στη δομή της ΕΕ με έναν οργασμό νομοθετημάτων, ειδικά μετά την έναρξη της κρίσης στην Ευρώπη.

Ενδεικτικό της πλημελούς πληροφόρησης, με βάση την οποία γίνονται οι συζητήσεις είναι ότι στο εκλογικό του πρόγραμμα για τις 6 Μάη ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι στην Ιρλανδία ο λαός θα κληθεί με δημοψήφισμα να κρίνει το Σύμφωνο για το Ευρώ. Αυτό που τίθεται στην κρίση του ιρλανδικού λαού δεν είναι το Σύμφωνο για το Ευρώ το οποίο είναι σε ισχύ από το Μάρτιο του 2011, αλλά η πρόσφατη Συνθήκη για τη Σταθερότητα και την Οικονομική Διακυβέρνηση, που περιλαμβάνει το  Δημοσιονομικό Σύμφωνο.



Στον παρόν άρθρο θα εξετάσουμε τη δυνατότητα να εφαρμοστούν μέσα στην ΕΕ πολιτικές όχι τρομερά ρηξικέλευθες και επαναστατικές, αλλά κεϋνσιανές ή παλαιάς κοπής σοσιαλδημοκρατικές. Πολιτικές που στον περασμένο αιώνα εφάρμοζε κάθε καπιταλιστική χώρα εάν ήθελε να ξανατονώσει την οικονομία της μετά από μια μεγάλη κρίση ή καταστροφή χωρίς να διαλύσει την κοινωνία της.

Πολλές τέτοιες πολιτικές περιέχονταν στο εκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την 6η Μαϊου. Αυτό δε λέγεται με σκοπό να αδικήσει το πρόγραμμα αυτό, που περιέχει και πολλά στοιχεία που πάνε πολύ πιο πέρα από έναν ‘κεϋνσιανισμό’ και μπορούν να αποτελέσουν σημεία σύγκλισης της ριζοσπαστικής και κομμουνιστικής αριστεράς: το πέρασμα των βασικών τομέων της οικονομίας υπό δημόσιο έλεγχο και δημοκρατικό σχεδιασμό με αυξανόμενο το ρόλο των εργατικών οργανώσεων στη διαχείρισή τους, είναι μέτρα που βρίσκει κανείς και στα προγραμματικά κείμενα του ΚΚΕ[1] και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ[2] ως πρώτα μέτρα εκκίνησης της διαδικασίας μετάβασης στο σοσιαλισμό.

Αλλά ας πάρουμε κάποιες από αυτές τις πολιτικές, και ας εξετάσουμε κατά πόσο μπορούν να πραγματοποιηθούν εντός Ευρωζώνης και ΕΕ:

Διαγραφή χρέους εντός της Ευρωζώνης και της ΕΕ;

Μετά από απίστευτες παλινωδίες και αντιφατικές δηλώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ για το ζήτημα της κατάργησης ή αναδιαπραγμάτευσης των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, ιδίως μετά τις εκλογές, το τοπίο αρχίζει να ξεκαθαρίζει: εάν ο ΣΥΡΙΖΑ ηγηθεί κυβέρνησης θα καταργήσει το υπάρχον μνημόνιο με νομοθέτημα στη βουλή και θα επαναδιαπραγματευτεί τις δανειακές συμβάσεις.[3] 

Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας καταργήσει τους όρους των δανειστών θα πάει να διαπραγματευτεί μαζί τους νέους όρους για τη συνέχιση των δανείων που επιδιώκει. Μιλώντας στο Βερολίνο ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι οι Γερμανοί πολίτες δεν μπορεί πια να χρηματοδοτούν με τα χρήματά τους ένα πρόγραμμα το οποίο έχει κριθεί δυο φορές ως αποτυχημένο (…) αλλά πρέπει να οικοδομήσουμε μαζί μια ευρωπαϊκή λύση σε ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα, (…) Αν από την αρχή είχε επιλεχθεί ένα άλλο πρόγραμμα που δεν θα είχε στον πυρήνα του την έννοια της εσωτερικής υποτίμησης, της σκληρής λιτότητας, δεν θα ήταν σκληρά νεοφιλελεύθερο, αλλά θα βασίζονταν στην ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, οι έλληνες θα μπορούσαμε να παράξουμε πλούτο ώστε να μπορέσουμε κάποια στιγμή να αποπληρώσουμε αυτά τα δάνεια τα οποία παίρνουμε από τον γερμανό και την γερμανίδα φορολογούμενο.’[4]

Η τακτική του ΣΥΡΙΖΑ είναι λοιπόν να συνεχιστεί κάποια μορφή δανείου που θα συνοδεύεται από ένα άλλο οικονομικό πρόγραμμα, ένα καλό μνημόνιο, που θα παρέχει χρηματοδότηση για ανάπτυξη κλπ. Το ερώτημα είναι γιατί οι δανειστές της Ελλάδας θα δεχόντουσαν να συνεχίσουν να τις παρέχουν πόρους για να κάνει ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που τώρα υστερικά απαιτούν από αυτήν.

Η γερμανική κεντρική τράπεζα προειδοποίησε για πρώτη φορά ότι στην περίπτωση που η ‘ελληνική κρίση’ φτάσει σε αδιέξοδο, τα συμφέροντας της Γερμανίας και της Ευρωζώνης θα εξυπηρετηθούν καλύτερα από την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ. Σύμφωνα με το Ρώυτερς οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν λάβει οδηγίες από το Γιούρογκρουπ να κάνουν εθνικά πλάνα για την αντιμετώπιση ενός τέτοιου ενδεχομένου.[5]

Ίσως όλοι αυτοί να μπλοφάρουν, αλλά και πάλι είναι δύσκολο κανείς να δει πιο θα είναι το μαγικό ραβδί που θα αλλάξει τη στάση της Τρόικας και των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης. Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι ο Ολλάντ είναι αριστερός και βγάλουμε και το Χριστόφια οι υπόλοιποι είναι δεξιότατοι. Ειδικά εάν η διαπραγμάτευση γίνει με βάση το ‘δεν πρόκειται να βγω από το Ευρώ, σταματώ τα μέτρα λιτότητας και σας ζητώ να συνεχίσετε να μου παρέχετε δάνεια, αλλά για ανάπτυξη’.  Όποιος νομίζει ότι έτσι θα απειλήσει τον κ. Σόιμπλε, ¢απλά δεν έχει δει τον κ. Σόιμπλε από κοντά’, όπως είπε ο Κ. Λαπαβίτσας.[6]

Πέρα από το συσχετισμό δυνάμεων, όμως, υπάρχουν και νομικά ζητήματα. Στο εκλογικό του πρόγραμμα ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ‘επιλεκτική διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους είτε βρίσκεται σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, είτε σε κράτη’. Σύμφωνα με το κανονισμό του EFSF όμως εάν ένα κράτος μέλος του δανειοδοτικού αυτού μηχανισμού  δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις του απέναντι σε ένα άλλο και προκύψει διαμάχη αυτή επιλύεται στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.[7] Μπορεί επίσης να γίνει επίκληση στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της Συνθήκης της ΕΕ που προβλέπει την αμοιβαία τήρηση των υποχρεώσεων μεταξύ κρατών μελών.[8] To Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να επιβάλει πρόστιμα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Διόλου επαναστατικές ή αριστερές κυβερνήσεις έχουν προχωρήσει σε διαγραφές χρεών και πάντα έρχονται αντιμέτωπες με κάποιου είδους διεθνή έννομη τάξη. Τα πλαίσια στην ΕΕ, ωστόσο, είναι πολύ πιο αυστηρά καθορισμένα και οι ποινές πολύ πιο εύκολο να επιβληθούν.

Περιορισμοί στη μισθολογική πολιτική

Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει την επαναφορά του κατώτατου μισθού εκεί που τον όριζε η Εθνική Συλλογική Σύμβαση. Αυξήσεις στους μσθούς περιέχει και το πρόγραμμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ενώ το ΚΚΕ  μιλά και για ‘αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή στους μισθούς’. Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά και για λειτουργία της ελεύθερης συλλογικής διαπραγμάτευσης παντού.

Το νομοθετικό πακέτο για την οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ, όμως, που εγκρίθηκε το Φθινόπωρο του 2011 και έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή, θέτει όρια στο ποια μπορεί να είναι η εξέλιξη των μισθών και αντικειμενικά περιορίζει το πεδίο της ‘ελεύθερης’ συλλογικής διαπραγμάτευσης. Το νομοθέτημα αυτό, από τη μια, αυστηροποίησε το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά εισήγαγε και μια νέα διαδικασία επιτήρησης ορισμένων μακρο-οικονομικών μεγεθών.

Ένα από αυτά είναι η εξέλιξη του ‘κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος’:  ο λόγος της ονομαστικής αμοιβής του εργαζόμενου ως ποσοστό του ΑΕΠ ανά εργαζόμενο δεν πρέπει να αυξάνεται πάνω από +9% μέσα σε τρία χρόνια για τις χώρες της Ευρωζώνης και πάνω από +12% για τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ. Επειδή όμως συγρίνουμε ονομαστικές αμοιβές με πραγματικό ΑΕΠ, όταν το ΑΕΠ πέφτει το «κόστος εργασίας» ως ποσοστό του μεγαλώνει ακόμα κι αν η αγοραστική δύναμη των μισθών ή και οι ίδιοι οι ονομαστικοί μισθοί πέφτουν.  Ο εντελώς αντεργατικός τρόπος που έχει σχεδιαστεί ο δείκτης αυτός εξηγεί γιατί με βάση τους πρώτους αριθμούς που δημοσίευσε η Επιτροπή, οι μισθοί σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ρουμανία, όπου έχουν ήδη υποστεί σφαγή, πρέπει να πέσουν κι άλλο. Οκτώ συνολικά χώρες φαίνεται παραβιάζουν το όριο του 9% ή 12%, μεταξύ των οποίων η Φινλανδία, ενώ Αυστρία, Δανία και Βρετανία βρίσκονται πολύ κοντά στο όριο. Ο δείκτης αυτός θα συνυπολογίζεται σωρευτικά με τους υπόλοιπους εννιά για την έκδοση συστάσεων ή προστίμων αλλά σίγουρα θα εξασκήσει τρομερή πίεση στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και θα αυξήσει την πίεση στις κυβερνήσεις να επιβάλουν συμπίεση των μισθών.  Βλέπουμε δε ότι τα πλαίσια μέσα στην Ευρωζώνη είναι ακόμα πιο ασφυκτικά.[9]

Με βάση το ‘οικονομικό εξάμηνο’ (μια τροποποίηση στο Σύμφωνο Σταθερότητας που έγινε το 2010), οι χώρες πρέπει κάθε Απρίλη να καταθέτουν το ετήσιο πρόγραμμά τους για οικονομικές μεταρρυθμίσεις, επί του οποίου κάνει υποδείξεις η Κομισιόν. Σε μια σειρά από χώρες πέρυσι έγινε σύσταση για ‘αποκέντρωση’ των συλλογικών διαπραγματεύσεων, κατάργηση της τιμαριθμικής προσαρμογής των μισθών (ή στοιχείων της), η απελευθέρωση των απολύσεων και η μείωση του ελάχιστου μισθού κλπ. (Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Κύπρος, Λουξεμβούργο).  Οι προτάσεις της Κομισιόν συνέπεσαν με τις ιδέες της της ευρωπαϊκής συνομοσπονδίας βιομηχάνων BusinessEurope [10].  Με το Σύμφωνο για το Ευρώ οι κυβερνήσεις έχουν δεσμευτεί ότι θα φροντίζουν η εξέλιξη των μισθών να συνδέεται με τις διακυμάνσεις της ανταγωνιστικότητας της κάθε οικονομίας.

Ιδού λοιπόν σε ποιο πλαίσιο και με βάση ποια κριτήρια καθορίζονται οι μισθοί στην Ευρώπη του 2012 υπό την απειλή προστίμου για τις χώρες που ανέχονται ‘υπερβολικούς’ μισθούς και δυστυχώς καθόλου με βάση το κόστος διαβίωσης, την οικογενειακή κατάσταση, και την αξιοπρέπεια του εργαζόμενου, όπως προβλέπει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά θέλουμε όλοι οι αριστεροί. Ακόμα κι αν καταργηθεί το μνημόνιο, η Ελλάδα θα υπόκειται σε αυτούς τους κανονισμούς για την οικονομική διακυβέρνηση.

Με βάση τον προτεινόμενο κανονισμό Μόντι ΙΙ μάλιστα (από το όνομα του μη εκλεγμένου Ιταλού πρωθυπουργού και πρώην συμβούλου της Επιτροπής), επιχειρείται να περιοριστεί δραστικά το δικαίωμα στην απεργία στις χώρες της ΕΕ. Ο κανονισμός θα δώσει νομική βάση στα εθνικά δικαστήρια για να κηρύσουν απεργίες παράνομες με βάση το θολό κριτήριο της αναλογικότητας σκοπού και τρόπου δράσης. Πολλές κυβερνήσεις, όπως οι σκανδιναβικές, έχουν δηλώσει τη διαφωνία τους, καθότι κάτι τέτοιο θα ανέτρεπε συλλήβδην τα συστήματα τους που βασίζονται σε ισχυρές κλαδικές διαπραγματεύσεις με ευρεία χρήση της απειλής για απεργία. Έτσι λοιπόν ενδέχεται ο κανονισμός αυτός να μην περάσει τώρα. Η βούληση όμως της Κομισιόν να τελειώνει και με τις απεργίες είναι δεδομένη.

Έλεγχος των προϋπολογισμών από τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών

Όπως συνηθίζεται στα αριστερά και προοδευτικά προγράμματα, έτσι και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπονται εκτεταμένες δημόσιες δαπάνες σε υγεία, παιδεία, έρευνα, στο ασφαλιστικό σύστημα, στην απεξάρτηση κα. Στο πλαίσιο της ΕΕ όμως τα περιθώρια για δαπάνες γίνονται ασφυκτικά λόγω των κανόνων για το έλλειμα.

Αναφέραμε παραπάνω της αυστηροποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας που επήλθε με το νομοθέτημα  για την Οικονομική Διακυβέρνηση: οι διαδικασίες για την επιβολή χρηματικής ποινής αυτοματοποιήθηκαν και αυτή επιβάλεται με το που η χώρα ξεπεράσει το προβλεπόμενο όριο του 3%.  Δύο ακόμα στοιχεία έρχονται να προστεθούν :
-          Με δεύτερο νομοθέτημα για την οικονομική διακυβέρνηση (προσχέδιο της 23 Νοεμβρίου 2011) τα κράτη θα καταθέτουν πλέον και τους πρόχειρους προϋπολογισμούς, τους οποίους θα διορθώνει η Κομισιόν
-          Με βάση τη νέα Συνθήκη με το Δημοσιονομικό Σύμφωνο, οι χώρες θα πρέπει να δέχονται επιπλέον οικονομικό πρόγραμμα σε περίπτωση που ξεπερνάνε το 3%.
-          Έχουν συνταγματική υποχρέωση να τηρούν και ένα νέο όριο 0,5% ‘διαρθρωτικού’ ελλείματος (δηλ. το έλλειμα αν δεν υπήρχε ύφεση)

Αυτή τη στιγμή το όριο ελλείματος του 3% ξεπερνάνε 14 από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης.

Η αύξηση των δαπανών ειδικά στην αρχή μια διαφορετικής οικονομικής πορείας για ένα τόπο συνήθως επιφέρει την αύξηση των ελλειμάτων και αυτό δεν είναι αναγκαστικά κακό. Η ίδια η Συνθήκη της ΕΕ ωστόσο καθιερώνει πλέον τη λιτότητα ως αιώνια πολιτική. 

Εθνικοποίησεις – Κοινωνικοποιήσεις στο βασίλειο του ανταγωνισμού;

Η οικονομική πολιτική στην ΕΕ ‘ασκείται σύμφωνα με την αρχή της οικονομίας της ανοιχτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό’ (άρθρο 119) και πρέπει να ‘έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της ανταγωνιστικής ικανότητας των επιχειρήσεων·’ (Άρθρο 32)

Ο ανταγωνισμός δεν πρέπει να νοθεύεται από κανενός είδους κρατική παρέμβαση. Το άρθρο 107 της Συνθήκης της ΕΕ ορίζει ότι: ‘ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά την ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά’.

‘Τα κρατικά μονοπώλια εμπορικού χαρακτήρα’ μπορούν να υπάρχουν μόνο ‘κατά τρόπο, ώστε να αποκλείεται, ως προς τους όρους εφοδιασμού και διαθέσεως, οποιαδήποτε διάκριση μεταξύ΄ντόπιων και ξένων εταιρειών και υπηκόων.’ (άρθρο 37)

Αυτά ισχύουν ως γενικές αρχές και θα έθεταν εμπόδια σε κάθε εθνικοποίηση στρατηγικού κλάδου (φυσικού μονοπωλίου) που θα επιχειρούσε μία προοδευτική ή αριστερή κυβέρνηση.

Πέρα όμως από αυτούς του γενικούς κανόνες υπάρχουν και οι κανονισμοί απελευθέρωσης συγκεκριμένων κλάδων όπως:
-    οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες
-    η ενέργεια
-    οι τηλεπικοινωνίες
-    οι σιδηρόδρομοι
-    τα ταχυδρομεία

Ο έλεγχος των βασικών μετοχικών πακέτων και άρα και της διοίκησης μεγάλων εταιρειών από τα κράτη δεν απαγορεύεται, αλλά η οργάνωση τους ως κρατικά μονοπώλια ναι. Κάθε κλάδος βρίσκεται σε διαφορετικό στάδιο απελευθέρωσης, με τον τραπεζικό τομέα να προηγείται, καθώς η διαδακασία στην ΕΕ προχώρησε παράλληλα με την απελευθέρωση των υπηρεσιών στα πλαίσια του ΠΟΕ. Τα ταχυδρομεία και οι σιδηρόδρομοι αρχίζουν τώρα μόλις να απελευθερώνονται. Στο στάδιο ανάπτυξης όπου είναι τώρα το οικονομικό σύστημα, το τεχνητό σπάσιμο κλάδων που έχουν φυσικά συγκεντροποιηθεί δε θα βοηθήσει καθόλου την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων παρά μόνο την κερδοφορία αυτών που θα έχουν πρόσβαση στην εξασφάλιση μεριδίων της αγοράς. 

Ένα κάρο διατάξεις της ΕΕ θα παραβιάζονταν εάν μία χώρα αποφάσιζε να φέρει το συντριπτικό κομμάτι του χρηματοπιστωτικού συστήματος υπο δημόσιο έλεγχο με διαφάνεια και κοινοβουλευτικό και εργατικό έλεγχο (όπως αναφέρεται στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ). Βέβαια καμία σχέση δεν θα είχε ένα τέτοιο μέτρο με την αγορά από το κράτος του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών μιας τράπεζας, όπως έχουν κατ’επανάληψη κάνει τα ευρωπαϊκά κράτη από το 2008 για να σώσουν τις ιδιωτικές τράπεζες. Η χώρα αυτή δε θα μπορούσε να απαγορεύσει σε ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εγκατασταθούν και να ανταγωνιστούν με το εθνικοποιημένο σύστημα. Η ελευθερία της εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών εντός ΕΕ είναι δεδομένη. Το εθνικοποιημένο σύστημα θα αντιμετώπιζε επίσης πολλά προβλήματα με τη χρηματοδότησή του αφού οι όροι για την παροχή κρατικών εγγυήσεων είναι εξαιρετικά αυστηροί (πχ. Οδηγία 2006/48). 

Σε περίπτωση χρεοκοπίας και εθνικοποίησης του τραπεζικού συστήματος, η εγκαθίδρυση περιορισμού ή απαγόρευσης εξόδου κεφαλαίων θα παραβίαζε μία από τις τέσσερις βασικές θεμελιώδεις ελευθερίες της ΕΕ τουτέστιν την ελευθερία κίνησης κεφαλαίων.[11] Το προηγούμενο σαββατοκύριακο, οι αρχές της Φραγκφούρτης χρησιμοποίησαν και το επιχείρημα της παρεμπόδισης της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων για να απογεορεύσουν τις διαδηλώσεις κατά της ΕΚΤ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει ήδη ντε φάκτο δώσει προτεραιότητα στο σεβασμό της ελευθερίας αυτής σε βάρος βασικών δικαιωμάτων όπως αυτό της απεργίας. 


Δια ροπάλου απαγόρευση του προστατευτισμού

Απορία προκαλεί η διαπίστωση στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ ότι ‘η ενιαία αγορά και το ενιαίο νόμισμα κατάργησαν κάθε δυνατότητα προστασίας της εγχώριας παραγωγής, είτε με δασμούς είτε με τη νομισματική πολιτική και επέβαλαν τον πιο άγριο ανταγωνισμό’ με συνέπεια ‘στις πιο αδύναμες χώρες σα την Ελλάδα, η αποβιομηχάνιση και η καταστροφή ολόκληρων κλάδων της παραγωγής’ να είναι ραγδαίες. Παρά την έλλειψη αρκούντος δημοσίου διάλογου ο Συνασπισμός είχε σίγουρα υπόψη του αναλύσεις που με ακρίβεια προβλέποντας τα αποτελέσματα αυτά τόσο πριν την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και την είσοδο στην Ενιαία Αγορα το 1992 όσο κι πριν την είσοδο στο Ευρώ το 2001. Παρόλαυτα τα στήριξε και τα δύο.

Και τώρα πάντως δεν προτείνει την ανάκτηση κάποιων προστατευτικών μέτρων καθότι αυτά φυσικά θα παραίβεναν θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενδιαφέρουσες είναι και οι προτάσεις του για την αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής με ‘τρόφιμα υψηλής ποιότητας’ για την εγχώρια κατανάλωση, κάτι που σίγουρα θα προσέκρουε στις ποσωστόσεις ανά έιδος και τον όλο σχεδιασμό της ΚΑΠ.



Ποιος δρόμος για την Ευρώπη των λάων και των εργαζομένων;

Για να παραβιάσει τις Συνθήκες και τη νομοθεσία της ΕΕ, μια κυβέρνηση δε χρειάζεται να προωθήσει αποφασιστικά τον εργατικό έλεγχο, να υποβοηθήσει τη δημιουργία λαϊκών θεσμών και να βασιστεί σε αυτούς, να στοχεύει σε κοινωνικοποιήσεις και στην εμπέδωση του δημοκρατικού σχεδιασμού. Αρκεί να θέλει απλά να κρατικοποιήσει κάποιους τομείς που αιμοραγούν την οικονομία της, να προσπαθήσει να προστατέψει την εγχώρια παραγωγή, ν’αυξήσει του μισθούς, τις δημόσιες επενδύσεις και να σταματήσει τη διαρροή κεφαλαίων. Αρκεί να θέλει να εξασκήσει μια οικονομική πολιτική που να υπάγεται σε κάποιου είδους λαϊκή κυριαρχία όπως αυτή ορίζεται στα αστικά συντάγματα, και να μη δέχεται αμάσητες τις επεξεργασίες της πάνσοφης Κομισιόν που ετοιμάζονται αγκαλιά με τις ισχυρότερες κυβερνήσεις και τους λομπίστες των πολυεθνικών.

Αν μία κυβέρνηση επιχειρήσει να εφαρμόσει τα μισά μέτρα από αυτά που είναι στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ (δεν μιλάμε καν γι’αυτά που είναι σε αυτό του ΚΚΕ ή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ) θα έχει να αντιμετωπίσει έναν αρμαγεδώνα προστίμων για κάθε λογής παραβιάσεις κανόνων ελλείματος, ανταγωνισμού, κρατικών ενισχύσεων, εμποδίων στην ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς, ‘υπέρογκων’ μισθών κ.ο.κ. Επίσης θα μπορούσαν να διακοπούν οι ροές από τα ταμεία συνοχής και γεωργίας – που σε μη αμηλητέο βαθμό πρόκειται για φόρους Ελλήνων πολιτών που επιστρέφουν μέσω ΕΕ - λόγω ελλειμάτων σε περιφερειακό επίπεδο, όπως έγινε με την Ουγγαρία.[12]

Θα μπορούσε βέβαια σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση να ακολουθήσει στάση απειθαρχείας μην πληρώνοντας τα πρόστιμα, και ακολουθώντας τις πολιτικές που θέλει καλώντας σε διμερές επίπεδο και άλλες χώρες να τις ακολουθήσουν και να συνεργαστούν (έχοντας φυσικά αποχωρήσει από το Ευρώ). Ένα κομμάτι της αριστερής γαλλικής καμπάνια για το Όχι στο Ευρω-σύνταγμα το 2006 έχει περιγράψει αναλυτικά πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια τέτοια τακτική.[13] Πρόκειται για μια τακτική πρόκλησης κρίσης μέσα στην ΕΕ, ελπίζοντας στην απόσπαση συμμάχων. Αν ωστόσο δε δουλέψει σε σύντομο χρονικό διάστημα, η συνεχιζόμενη ένταξη μόνο προβλήματα θα προκαλεί στην εν λόγω κυβέρνηση. 

Σε κάθε περίπτωση, όταν η σημερινή ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ φωνάζει ότι θα αναδιαπραγματευτεί το Δημοσιονομικό Σύμφωνο για όλη την Ευρώπη και θα γίνει η απαρχή για την αλλαγή πλεύσης σε όλη την Ευρώπη, οφείλουμε να πούμε ότι δεν πατάει στο έδαφος. Μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η ΕΕ  ενέτεινε τη διαδικασία αντιδραστικοποίησης της σε όλα πεδία (οικονομία, κοινωνία, δημοκρατία, μυστικότητα, κλπ.) και η εκλογή Ολλάντ δεν άλλαξε τίποτα σε αυτό. Η αλλαγή πλεύσης θα γίνει μόνο αν υπάρξουν κινηματικές διεργασίες ανάλογες με αυτές που υπήρξαν στην Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια, αλλά περισσότερο οργανωμένες και στοχευμένες, και αν γίνεται πριν οι άνθρωποι και σε άλλες χώρες πούνε το ψωμί, ψωμάκι.

Το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης των λαών, των Ενωμένων Σοσιαλιστικών Πολιτειών της Ευρώπης είναι πολύ θεμιτό και ίσως και στοιχείο ταυτότητας του διεθνισμού της αριστεράς που αντιτίθεται στον εθνικισμό που όλο περισσότερο συγκλίνει με το νεοφιλελευθερισμό στο επίπεδο της ιδεολογίας. Είναι ωστόσο ματαιοπονία να υπολογίζει κανείς ότι η υπάρχουσα δομή μπορεί να μεταμορφωθεί σε κάτι έστω και κατ’υποψίαν σοσιαλιστικό. Γιατί να κάτσει κανείς να αλλάξει ένα ένα όλα τα άρθρα και τους κανονισμούς που είδαμε παραπάνω;

Εάν υπάρχει συσχετισμός να ξεκινήσει μια πραγματική συνεργασία των ευρωπαϊκών (και γιατί όχι και άλλων γειτονικών) λαών σε διαφορετικές βάσεις και υπό την ηγεμονία της εργατικής τάξης, τότε μάλλον θα ήταν πιο κατάλληλη η ίδρυση από το μηδέν ενός οργανισμού.  Η ιστορία της ΕΕ μας δείχνει ξεκάθαρα ότι ο σαν οργανισμός έχει τα συμφερόντα του κεφαλαίου στο DNA της.[14]

Η προτεραιότητα παραμένει στην κατάργηση των αντιλαϊκών μέτρων εκεί που είμαστε και την εκκίνηση αντίστροφης πορείας που μόνο η δράση στους χώρους δουλειάς και στο δρόμο μπορεί να εγγυηθεί. Η διατήρηση απολετεσματικών δίαυλων επικοινωνίας με τα κινήματα στις άλλες χώρες έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία. 




[1] ‘Η διεκδίκηση και υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα επιχειρήσεων και τομέων στρατηγικής σημασίας (έρευνα, τεχνολογία, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, τράπεζες, ορυκτός πλούτος). Απεξάρτησή τους από μονοπωλιακές δεσμεύσεις, προώθηση ουσιαστικού κοινοβουλευτικού και λαϊκού ελέγχου.’ Αναφέρει το πρόγραμμα του ΚΚΕ http://www.kke.gr/15o_synedrio/to_programma_toy_kke#%CE%92%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%8D%CE%BD%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82
[2] Εκλογική Διακήρυξη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, 29 Απριλίου 2012 http://www.antarsya.gr/node/239
[3]η ακύρωση των Μνημονίων θα συνοδευτεί και από τη διεκδίκηση, που θα την θέσουμε εξαρχής, αναδιαπραγμάτευσης, συνολικά, του χρέους, προκειμένου να διαγραφεί το μεγαλύτερο μέρος του.’ Π. Λαφαζάνης στο Βήμα FM, 18 Μαϊου http://www.iskra.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=7873:lafazanis-vima-fm&catid=81:kivernisi&Itemid=198
[7] Αν είναι μεταξύ κράτους μέλους και του EFSF επιλύεται σε Λοουξεμβουργιανό δικαστήριο με βάση το αγγλικό δίκαιο! EFSF Framework Agreement http://www.efsf.europa.eu/about/legal-documents/index.htm
[8] Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης  http://eur-lex.europa.eu/JOHtml.do?uri=OJ:C:2010:083:SOM:EL:HTML
[10] Face aux lobbys européens - Yiorgos Vassalos, chercheur au Corporate Europe Observatory http://www.adequations.org/spip.php?article1776
[11] Οι άλλες είναι η ελευθερία κίνησης εργαζομένων, αγαθών και υπηρεσιών.
[12] Commission proposes to suspend €495 million of Cohesion Fund for Hungary for 2013 for failure to address excessive deficit http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/12/161
[13] Aurélien Bernier et le M’PEP: Désobéissons à l’Union européenne!

[14] Δείτε το τελευταίο κομμάτι σε αυτό το άρθρο ‘Ευρώπη των αφεντικών από τα γεννοφάσκια της-Eλεγχόμενη από τις πολυεθνικέςhttp://aristerovima.gr/details.php?id=2954

Επίσης: Europe Inc. in crisis - the EU's alliance with big business is a dead-end http://www.corporateeurope.org/publications/europe-inc-crisis-eus-alliance-big-business-dead-end

Κυριακή 6 Μαΐου 2012

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ 100 ΠΡΩΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΜΙΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΠΑΛΛΑΪΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ



Από «Το Χωνί» 15/4/2012



1. Απεγκλωβισμός από το ευρώ και την ΟΝΕ το ταχύτερο δυνατό και επιστροφή σε Εθνικό νόμισμα. Όσο η χώρα βρίσκεται υπό το καθεστώς του ευρώ είναι υποχρεωτικά εκτεθειμένη στις πιέσεις, τους εκβιασμούς και τις επιδρομές της Διεθνούς κερδοσκοπίας, είναι παντελώς ανοχύρωτη απέναντι στις πιο ασύδοτες δυνάμεις της αγοράς και λειτουργεί ως αναλώσιμο είδος για τα διευθυντήρια της Ευρωζώνης, που κινούνται με πρωταρχικό κριτήριο το συμφέρον και τη στήριξη της οικονομίας των ισχυρών.

2. Το αποφασιστικό σπάσιμο του φαύλου κύκλου του χρέους. Η σημερινή υπερχρέωση αποτελεί αφενός προϊόν ενός παρασιτικού κράτους, φέουδου πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων και αφετέρου προνομιακό πεδίο εξάρτησης της οικονομίας και εξαγοράς του κράτους -ως σύνολο- από τους πιο αδίστακτους κερδοσκόπους της αγοράς. Η οικονομία και η κοινωνία δεν μπορεί να συνθλιβεί υπό το βάρος της εξυπηρέτησης των χρεών. Οι απλοί εργαζόμενοι δεν έχουν καμία υποχρέωση να αποπληρώσουν χρέη, προϊόντα τοκογλυφίας, ρεμούλας και κερδοσκοπίας.

3. Το κράτος πρέπει να μετατραπεί σε βασικό μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας και στήριξης της κοινωνίας. Το δόγμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, με βάσει το οποίο οι κυβερνήσεις συγκάλυπταν ανέκαθεν την ασυδοσία των μεγάλων ιδιωτικών μονοπωλίων, κατέρρευσε παταγωδώς. Όσο η οικονομία και η κοινωνία συνεχίζει να υπηρετεί αυτό το χρεοκοπημένο δόγμα, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η συρρίκνωση της αγοράς, τόσο χειροτερεύει η κατάσταση της παραγωγής, τόσο γιγαντώνεται η μαζική ανεργία, τόσο υποβαθμίζεται η θέση του εργαζόμενου, τόσο πολλαπλασιάζεται το κλείσιμο των επιχειρήσεων.

Ανάκτηση του ελέγχου σημαίνει επίσης και διεκδίκηση της Δημοκρατίας.

ΤΑ 25 ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΑΜΕΣΑ ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

1. Εκπόνηση και εφαρμογή ενός σχεδίου ταχύρρυθμης παραγωγικής ανασυγκρότησης με βασικό μοχλό τον δημόσιο τομέα και ένα ενισχυμένο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων, προσανατολισμένο κατά προτεραιότητα στην ανάπτυξη της παραγωγής, την αύξηση της παραγωγικής προστιθέμενης αξίας και της σταθερής απασχόλησης απαλλαγμένο από τα ασφυκτικά δεσμά των μεγάλων έργων ‘κοινοτικής’ επιλογής’ αλλά και των κρατικοδίαιτων επιχειρηματικών κυκλωμάτων.

2. Ουσιαστική αύξηση όλων των μισθών, συντάξεων και απολαβών, έτσι ώστε να αναπληρωθούν οι μεγάλες απώλειες από τη μακρόχρονη λιτότητα και να αναζωογονηθεί αποτελεσματικά η εσωτερική αγορά. Η οικονομία δεν πάσχει από έλλειψη δανείων αλλά πεθαίνει λόγω εξαφάνισης της αγοραστικής δύναμης του πληθυσμού

3. Νομοθετική κατοχύρωση των κατώτερων αποδοχών που θα καλύπτουν τις ετήσιες πραγματικές βασικές ανάγκες της εργατοϋπαλληλικής οικογένειας και των κατώτερων συντάξεων στο 80% αυτών των αποδοχών.

4. Θεσμοθέτηση γνήσιας Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής στη βάση ενός αυθεντικού τιμάριθμου, που να μετρά το αληθινό κόστος ζωής για το εργαζόμενο νοικοκυριό.

5. Κατάργηση όλων των μορφών ‘ευλύγιστης’, ‘προσωρινής’ και ‘μερικής απασχόλησης’, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα και κατοχύρωση ανελαστικών στη βάση της σταθερής και μόνιμης απασχόλησης.

6. Εξασφάλιση ίσων δικαιωμάτων στην εργασία και στην κοινωνική ασφάλιση για όλους τους εργαζόμενους χωρίς κανενός είδους προαπαιτήσεις , διαχωρισμούς και εξαιρέσεις.

7. Μετατροπή του ΟΑΕΔ σε ταμείο ασφάλισης κατά της ανεργίας με τον επαναπροσανατολισμό του συνόλου των πόρων του στην πραγματική στήριξη των ανέργων, με το επίδομα ανεργίας στο 80% του βασικού μισθού για ολόκληρη την περίοδο της ανεργίας και την πλήρη κατοχύρωση κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων των ανέργων.

8. Κατάργηση όλων των αντι-ασφαλιστικών νόμων, ρυθμίσεων και διατάξεων, επιστροφή των χρεών του κράτους και των ιδιωτών στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, πλήρη απεξάρτηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης από την κυβέρνηση, κατοχύρωση του αναδιανεμητικού χαρακτήρα του και ουσιαστική αύξηση της συμβολής εργοδοτών και κράτους.

9. Κατοχύρωση ενός πραγματικά δημοσίου συστήματος υγείας και κοινωνικής πρόνοιας που δεν θα αποτελεί προθάλαμο για την ιδιωτική υγεία, ούτε θα το νέμονται ιδιώτες προμηθευτές και πολυεθνικές.

10. Εξασφάλιση μιας ενιαίας δημόσιας δωρεάν παιδείας στη βάσει του υποχρεωτικού δημόσιου δωδεκαετούς σχολείου και της δημόσιας ανώτατης παιδείας στη βάσει των σύγχρονων απαιτήσεων για μόρφωση, έρευνα, ακαδημαϊκή και κοινωνική ζωή.

11. Κατάργηση όλων των φοροαπαλλαγών και φοροκινήτρων προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και επιβολή συσσωρευτικής φορολογίας στα επιχειρηματικά κέρδη, στις χρηματιστικές συναλλαγές όλων των ειδών και στις μεγάλες περιουσίες κινητών και ακίνητων αξιών, όχι μόνο των φυσικών αλλά και των νομικών προσώπων.

12. Δραστική μείωση στο μισό της άμεσης φορολογίας των πολύ μικρών επιχειρήσεων και αξιοποίηση του συνόλου των αναπτυξιακών, επενδυτικών και άλλων επιδοτήσεων του κράτους για την άμεση στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στο πλαίσιο του σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας.

13. Ριζική αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος με την αντιστροφή της σχέσης άμεσων - έμμεσων φόρων και με σκοπό να πάψει να λειτουργεί ως μηχανισμός αφαίμαξης του εργατικού και λαϊκού εισοδήματος, της μικρής επιχείρησης και του ατομικού παραγωγού.

14. Ριζική αναμόρφωση όλων των δαπανών διακυβέρνησης του κράτους με πρώτη και κύρια τη δραστική περικοπή των φανερών και μη δαπανών που συνδέονται με την κυβέρνηση, με υπουργούς, συμβούλους, βουλευτές και κόμματα, την αναθεώρηση ολόκληρης της πολιτικής κρατικών προμηθειών, την κατάργηση του σκόπιμου διοικητικού υδροκεφαλισμού, των υπεργολαβιών και εκχωρήσεων, την αναδρομική διεκδίκηση ολόκληρης της περιουσίας του δημοσίου, κινητής και ακίνητης, που δόθηκε χαριστικά, καταπατήθηκε ή ξεπουλήθηκε κατά καιρούς από τις κυβερνήσεις, την κατάργηση των μυστικών κονδυλίων και όλων των «ειδικών λογαριασμών», την άμεση καταγγελία όλων των λεόντειων, χαριστικών και αποικιοκρατικών συμβάσεων και συμφωνιών του δημοσίου με «ημέτερους» και επιχειρηματικά συμφέροντα, την κατάργηση της χρηματοδότησης των ΜΚΟ και άλλων «εθελοντικών» ή ιδιωτικών οργανώσεων, την εκ βάθρων αναθεώρηση του συνόλου των στρατιωτικών δαπανών στη βάση των πραγματικών αναγκών για την εθνική άμυνα.

15. Εθνικοποίηση όλων των παλιών ΔΕΚΟ και την απεξάρτησή τους από τα ιδιωτικά συμφέροντα που τις νέμονται με σκοπό τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου και των σχέσεών τους τόσο ως προς την κυβέρνηση όσο και ως προς την αγορά, τον εξορθολογισμό τους προς όφελος της εργαζόμενης κοινωνίας, την επιβολή εργατικού και κοινωνικού ελέγχου, την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας που δεν θα αποτελούν δυσβάσταχτο βάρος για το λαϊκό νοικοκυριό καθώς και την προστασία βασικών κοινωνικών και δημόσιων αγαθών από την κερδοσκοπία και τα ιδιωτικά μονοπώλια.

16. Εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδας, όπως και των μεγάλων τραπεζών με σκοπό τον δραστικό περιορισμό της χρηματοπιστωτικής επιβάρυνσης της οικονομίας, των αναπροσανατολισμό τραπεζικού συστήματος από την τοκογλυφία και την κερδοσκοπία με «τοξικά» και μη προϊόντα στην πιστωτική στήριξη της παραγωγικής ανασυγκρότησης της οικονομίας σε συνδυασμό με την κατάργηση των στεγανών και των απορρήτων του τραπεζικού συστήματος, καθώς και την κατοχύρωση της πλήρους διαφάνειας του κοινωνικού ελέγχου στις τραπεζικές λειτουργίες.

17. Αντιμετώπιση της υπερχρέωσης των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων με τη διαγραφή όλων των ιδιωτικών χρεών όσων νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων αδυνατούν να τα εξυπηρετήσουν, με την άμεση θέσπιση αναπτυξιακών και κοινωνικών κριτηρίων για την τραπεζική χρηματοδότηση, την κατάργηση όλων των επιπλέον χρεώσεων που συνοδεύουν τις χορηγήσεις και την επιβολή ανώτερων επιπέδων επιτοκίων χρηματοδότησης τα οποία θα καθορίζονται με βάση το επιτόκιο της διατραπεζικής αγοράς αλλά και τις αντοχές της εθνικής οικονομίας.

18. Χτύπημα των μονοπωλίων, ολιγοπωλίων και καρτέλ στην αγορά, μέσα από τη δυναμική ανάπτυξη του παραγωγικού ρόλου του κράτους, την απαγόρευση λειτουργίας παράκτιων εταιριών, την κατάργηση των εμπορικών και άλλων απορρήτων, την ονομαστικοποίηση των μετοχών, επιβολή εργατικού και κοινωνικού ελέγχου στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις -ιδίως δε στις πολυεθνικές-, την προνομιακή ενίσχυση του συνεταιρισμού, της μικρής και μεσαίας επιχείρησης, όπως και των άμεσων παραγωγών.

19. Άμεση στήριξη του εισοδήματος των αγροτών σε συνδυασμό με την στήριξη της παραγωγής τους που σημαίνει επιβολή καθεστώτος ανταγωνιστικής προστασίας της εγχώριας παραγωγής με βάσει κριτήρια ποιότητας και παραγωγικότητας, άμεση διαγραφή όλων των χρεών για τους υπερχρεωμένους παραγωγούς, χτύπημα της δικτατορίας των χονδρεμπόρων και των κάθε λογής μεσαζόντων, έτσι ώστε ο αγρότης να εξασφαλίζει ικανοποιητικές τιμές παραγωγού και ο καταναλωτής χαμηλές τιμές αγοράς.

20. Αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων της παγκόσμιας οικονομίας και των διεθνών σχέσεων με όλους τους λαούς και όλα τα κράτη στη βάση της πλήρους ελευθερίας των συναλλαγών και του αμοιβαίου οφέλους, ενάντια στη μονοπώληση της τεχνολογίας και της αγοράς από τις πολυεθνικές, ενάντια στα δεσμά και τους περιορισμούς που θέτουν οι διεθνείς οργανισμοί και οι «οικονομικές ολοκληρώσεις» των ισχυρών και των αγορών.

21. Κατοχύρωση της απλής αναλογικής ως πάγιου εκλογικού συστήματος για τις εθνικές και τοπικές εκλογές με κατάργηση κάθε αντιδημοκρατικού νόμου, ρύθμισης και μέτρου που νοθεύει την αυθεντική και ισότιμη συμμετοχή και έκφραση του λαού.

22. Αναβάθμιση του κοινοβουλίου με την κατάργηση του υπάρχοντος αντιδημοκρατικού κανονισμού και της χρηματοδότησης των κομμάτων, τη θεσμική κατοχύρωση της ισότιμης μεταχείρισης βουλευτών και κομμάτων, την εξασφάλιση της ουσιαστικής λογοδοσίας της κυβέρνησης, κατάργηση όλων των στεγανών και απορρήτων, υπαγωγή της δημόσιας διοίκησης, της αστυνομίας και των ενόπλων δυνάμεων στον άμεσο έλεγχο της Βουλής.

23. Δημοσιοποίηση και δημόσια αποκήρυξη όλων των μυστικών ή άλλων συμφωνιών, δεσμεύσεων και συνθηκών που έχουν αποδεχθεί κατά καιρούς οι κυβερνήσεις, τόσο στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, όσο και μονομερώς με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, οι οποίες βλάπτουν τα άμεσα συμφέροντα του λαού και της χώρας, υπονομεύουν την εθνική κυριαρχία της και θέτουν υπό αμφισβήτηση την εθνική της ακεραιότητα.

24. Άμεση επιστροφή όλων των στρατιωτικών αποστολών που έχουν σταλεί στο εξωτερικό και υιοθέτηση όλων των αναγκαίων μέτρων που δεν θα επιτρέπουν σε καμία ξένη δύναμη να χρησιμοποιεί την επικράτεια της χώρας για τους δικούς της πολιτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς.

25. Προκήρυξη εκλογών για Συντακτική Εθνοσυνέλευση με ευρύ μέτρο εκπροσώπησης του ίδιου του λαού και με μοναδικό σκοπό τη σύνταξη και ψήφιση νέου Δημοκρατικού Συντάγματος.